Örneğin yakın zamanda, 16 yaşındaki Lucia Perez’in tecavüz edildikten sonra vahşice öldürülmesi, Arjantin’de kadın ölümlerine karşı mücadeleyi yeniden aktifleştirdi. Arjantin’de her 36 saatte bir kadınlara yönelik bir cinayet yaşanıyor. [1]
Ekim ayı içindeki yalnızca 48 saat içinde ülkede kadınlara yönelik 6 şiddet olayına tanık olundu. Üstelik kurbanların ikisi bu konuda polise başvuruda bulunmuş ve saldırıya uğrayabileceklerini dile getirmişlerdi. Saldırıya uğrayan kurbanların ikisi silah ile vurularak öldürüldü.
Arjantin Güvenlik Bakanı Patricia Bullrich, bu durumu ‘çok ciddi’ olarak nitelerken, kadınlara karşı yoğun bir şiddet olarak bu durumu sınıflandırdı. Bu konudaki kayıtlara göre, geçtiğimiz yıl öldürülen 235 kadının en az yüzde 20’si saldırganlarına karşı polise başvuruda bulunmuştu. [2]
Bu arada Macri hükümeti, kadınlara yonelik şiddet ile ilgili bir plan açıklamıştı. Bu ulusal plana gore şiddet gören kadınlara yönelik sığınma evleriyle ilgili ve şiddet uygulayan erkeklerin elektronik takibi için bütçe oluşturulacak. Hükümete bağlı Ulusal Kadın Konseyinin Başkanı Maria Fabiana Tunez, üç yıl boyunca uygulamada olacak planın, cinsiyete dayalı şiddet farkındalığının okul müfredatlarına alınması ve şiddet mağduru kadınlara telefonla yardım eden görevlilerin sayısının artırılmasını da kapsayacağını belirtmişti. Ama buna rağmen kadınlara yönelik şiddette bir azalma olmadı bu ülkede.
Bu arada sivil toplum örgütleri de konuya toplumsal duyarlılığı arttırmak amacıyla yürüyüşler düzenliyor ve çeşitli etkinlikler gerçekleştiriyorlar.
Bir de kayıt altına alınmayan ve dolayısıyla bilinmeyen tecavüz olayları var ki, bunların sayısının da fazla olduğu tahmin ediliyor. Bazı vakalarda ise kurbanlar toplu tecavüze uğruyorlar.
Yine kadınlara yönelik şiddet de artıyor bu kıtada.
Latin Amerika’da bireysel suç oranı artıyor
Dünya Bankası’nın Latin Amerika ve Karayipler’den sorumlu Başkan Yardımcısı Hasan Tuluy, gözle görülür ekonomik ve sosyal ilerlemelere rağmen bölgedeki yüksek suç ve şiddet oranlarının azalmadığını belirtti. Kolombiya’da katıldığı bir forumda konuşan Tuluy, 2011’den bu yana ilk kez orta sınıfın yükseldiğine ancak bunun da suç oranlarının azalmasına katkıda bulunmadığına dikkati çekti. Tuluy, bölgede öldürülme riskinin, dünyanın başka bir yerinde cinayete kurban gitme riskinden 4 kat fazla olduğunu vurguladı. Latin Amerika’daki 8 ülkenin cinayet konusunda dünyanın en tehlikeli 10 ülkesi arasında bulunduğuna işaret eden Tuluy, “Bu üzücü bir rekor” ifadesini kullandı. Güvensizlik ortamı nedeniyle bölgedeki şirketlerin yüzde 60’ından fazlasının özel güvenlik şirketiyle anlaşma yapmak zorunda kaldığını söyleyerek, Latin Amerika’da kurbanların çoğunun 14-29 yaşındaki gençler olduğunu hatırlattı. Uyuşturucu kaçakçılığının kıtadaki şiddetin temel nedenlerinden biri olduğunu ve dünyadaki başlıca kokain üreticilerinin başında Kolombiya ve Peru’nun geldiğini belirten Tuluy, “sihirli formül” bulunmadığını ancak sorunlarla mücadele için yeni bir stratejinin benimsenmesi gerektiğini ifade etti.[3]
Örneğin Venezüela
eski Devlet Başkanı Hugo Chavez; caydırıcı, teknokrat ve toplum kökenli polisin
suçları önlemekten çok topluma zarar vereceğini düşünüyordu. Halbuki Venezuela’da
adam kaçırma olayları 1999 ile 2011 arasında 20 kez artarak bin 105’e ulaştı.
Venezuela’da yoksulluk seviyesi 1998’de yüzde 50.4’ten Chavez’in iş başında
olduğu 2009’da yüzde 28.5’e düştü. Bu devrim niteliğindeki değişim, dünyanın en
büyük petrol ihracatçılarından biri olanVenezuela’nın petrol gelirlerinin halka
daha adil olarak dağıtılmasına bağlıydı. Fakat bu veriler, yoksulluk seviyesi
ile suç oranı arasında bulunduğu düşünülen ilişki açısından çok şaşırtıcı.
Venezüela’da yoksulluk oranları düşerken suç oranları beklenenin aksine
yükseliyor.[4]
Gelinen aşamada ise Venezüela iç savaş yaşıyor. Ve açlık eskisinden daha fazla, milyonlarca insan başka ülkelere göç etti. Hem devlet şiddeti arttı, hem de bireysel ve organize suç oranı.
Erol Anar
Henüz Yayınlamadığım “Güney Amerika’da Siyaset ve
Kültür” başlıklı kitabımdan bir bölüm…
[1] Mar Centenera: “Un salvaje asesinato con violación de una adolescente reactiva la lucha contra el femicidio en Argentina”, 18 OCT 2016, http://internacional.elpais.com
[2] Mar Centenera: “Argentina tem seis homicídios por violência machista em menos de 48 horas”, 8 Nov 2016, http://brasil.elpais.com/
[3] “Latin Amerika’da Suç Oranı Hala Yüksek”, 27 Haziran 2013, http://www.haberler.com/
[4] “Venezuela’da suç oranları yükseliyor”, 23 Ekim 2012, http://www.dunyabulteni.net
