Bugünkü filmimiz Brezilya’dan 2012 yapımı bir film: “O Som ao Redor (Neighboring Sounds-Komşu Sesler.)
Brezilya’nın kuzeydoğusundaki Recife kentinde, orta sınıftan insanların yaşadığı sıradan bir mahalle. Bir gün bu mahalleye bazı insanlar gelirler. Bunlar özel güvenlik olarak geceleri çalışmak ve mahalledeki her ev ve daireden alacakları bir ücretle orada hizmet vermek istemektedirler. Bu amaçla mahallenin önde gelen kişilerini ziyaret ederler. Mahallede kendine özgü aileler yaşamaktadır.
Filmde ayrıca Bia karakteri de öne çıkıyor, bu iki çocuk annesi ve komşusunun sürekli havlayan köpeğiyle mücadeleye girmiş bir kadındır.
Film, eleştirmenler tarafından en iyi ilk 25 Brezilya filmi arasına konulmuş genelde. Brezilya Film Eleştirmenleri Derneği’nin (Abraccine) yaptığı tüm zamanların en iyi 100 Brezilya filminin listesine de girdi.
https://pt.wikipedia.org/wiki/Lista_dos_100_melhores_filmes_brasileiros_segundo_a_ABRACCINE
Aslında filmin senaryosu çok basit. Ama bu ona bir doğallık katıyor aynı zamanda. Her mahallede her an görülebilecek insanlar ve küçük sorunları. İşte bu belki de yönetmenin hedefiydi. Bu anlamda çok fazla abartılı olaylar ve kişilikler yok öyküde. Mahallenin küçük sorunlarıyla akıp gidiyor kendi doğallığında öykü. Ama yine de öykünün arka planındaki bazı güvenlikçilerin bir planı vardır.
Ben şahsen filmi çok kaliteli bulmadım. Ama belki olağanüstü olaylar olmadığı için Brezilyalılara çekici gelmiş olabilir. Brezilya filmlerinde genelde kontrastlar çok keskindir, belirgindir. Bu filmde bunlar çok belirgin değil, öne çıkarılmamış, geri palnda belli belirsiz işlenmiş.
Mahalle aralarındaki küçük evlerinde ya da küçük apartman dairelerinde yaşayan sıradan insanların günlük hayatlarına bir zoom belki bu film. Belki de bu yüzden başarı kazandı Brezilya’da. Çünkü olağanüstü çok olayın olmadığı, değişik bir filmdi onlar için.
Film, ulusal ve uluslararası alanda toplam 10 ödül kazanmış. Yönetmen Kleber Mendonça Filho’nuın ilk büyük çalışması olan bu filmin sonu heyecan verici bir sonla bitiyor.
Filmde güvenlik ihtiyacı orta sınıfın bir talebi olarak ortaya çıkarken, devletin sağlayamadığı güvenliği kendi özel imkanlarıyla sağlamaya çalışıyor mahalleli ki bu Brezilya’da çok yaygındır. Orta sınıf mahallelerin hemen etrafında ya da yakınlarında yoksul favelalar (gecekondu semtleri) vardır ve sosyal sınıflar arasındaki bu çelişkiler şiddetli biçimlerde açığa çıkar zaman zaman. Film bu konuya direkt olarak odaklanmamakla birlikte, kıyısından köşesinden dokunmuş oluyor.
Bir “Central Station (Merkez İstasyonu)” kalibresinde bir film değil elbette; bir klasik değil, ama yine de izlemeye değer bir film diyorum.
Erol Anar