Çoğu insan sistemin de onları bilinçli bir şekilde yönlendirmesiyle birlikte, toplumsal yaşamı içinde özgürlük kavramını aramaz; aksine sisteme teslim olarak bir köle gibi yaşamayı tercih eder. Bu özünde, bireyin kendisini ve çıkarlarını koruma eğiliminden kaynaklanmaktadır. Çünkü en aptal kişi bile bilir ki, özgürlüğü istemek ve bunu ifade etmek, bunun uğruna mücadele etmek kendisi için tehlikelidir. Ȍyleyse birçok insan açısından kolay olanı, yani çağdaş köleliği tercih etmek bir seçenektir. Ve bu insanlar için “özgürlük” bir yanılsamaya dőnüşmüştür. Kapitalist sistem onlara “seçme ve istediklerini yapma özgürlükleri” olduğunu söyler. Ȍzünde bu cep telefonu modelini ve markasını seçme özgürlüğünden başka bir şey değildir. Gerçek anlamda bir eşitliğin olmadığı bir sistemde, bireylerin özgür olmaları da olanaksızdır.
Kafesteki bir kuş bile özgür olduğuna inandırabilir. Bu bir yanılsamadır. Ancak yanılsama, bazen gerçeğin yerine geçer. Neo-liberal kapitalist sistem içerisinde yaşayan insanlar da tek tek özgür olduklarına inandırılmak istenmektedirler. Sistem insanlara, “tüketme özgürlüğün var.”, “mega alışveriş merkezinde alışveriş yapma özgürlüğün var.”, “başkasının özgürlüğünü kısıtlamadıkça, ve sisteme yönelmedikçe kısıtlı da olsa konuşma özgürlüğün var.” der.
Yani bu sistem içerisinde, özünde hiçbir özgürlüğümüz yoktur, sadece özgür olduğumuz yanılsamasını yaşarız.
Ȍzgürlüğü elde edemezsiniz. Özgürlük olabilirsiniz ancak.
Erol Anar
Özgürlük Üzerine Bir Deneme