Geçen yıl, Paraguay’ın o zamanki devlet başkanı Fernando Lugo’nun bir “parlamento darbesi” ile görevden alınması, Güney Amerika’da tepki ile karşılanmış ve birçok ülke Paraguay’a tavır alarak yaptırımlar uygulamıştı. Bu yaptırımlardan birisi de Paraguay’ın, Mercosul (Güney Ortak Birliği) üyeliğinin askıya alınması idi.
Eski bir piskopos olan Fernando Lugo, Paraguay siyaset tarihinde önemli bir figür idi. “Değişim İçin Yurtsever İttifak” tarafından aday gösterilen Lugo seçilerek, muhafazakar sağcı Colorado Partisi’nin (Partido Colorado) on yıllar süren iktidarını da yıkmıştı.
Geçtiğimiz Pazar günü yapılan seçimlerde ise Colorado Partisi yeniden iktidara döndü. Bu partiden aday olan Horacio Cartes ülkenin yeni devlet başkanı oldu.
ABD’nin seçimlerden hemen sonra bir açıklama yaparak yeni devlet başkanını kutladığı görüldü. Bundan sonra Paraguay ile ABD ilişkilerinin güçleneceğini söylemek için kâhin olmak gerekmiyor. Paraguay’da Venezuela gibi petrol yok; bu yüzden Paraguay, Venezuela kadar önemli olmasa da, yine de ABD’ye “arka bahçeye” yeniden girişi sağlıyor. Fernando Lugo, Chavez ve Morales ile hareket ediyordu genel olarak. Chavez öldü, Paraguay’da tekrar muhafazakâr parti iktidara geldi ve Güney Amerika’da domino taşlarının yerleri ABD lehine değişmiş oldu.
Yeni başkan kimdir?
Yeni başkan Horacio Cartes bir iş adamı, yani sermayenin bir sözcüsü olmaya aday bir başkan. Űniversiteyi ABD’de okuyan Cartes, tütün ve içecek sektöründe iş yapıyor. Ayrıca bir futbol takımının da yöneticisi durumunda.
Brezilya, Cartes’in sahibi oldugu, TABESA (Tabacalera del Este SA) şirketini, uluslararası sigara kaçakçılığı ve kara para aklama ile suçluyor. Bu sigara kaçakçılığı, özellikle Brezilya’ya yönelik olarak yapılıyor.
Paraguay’da birçok kamu çalışanı Colorado Partisi’ne üye. Bunda diktatörAlfredo Stroessner zamanında, bu partiye üye olmanın zorunlu kılınmış olmasının önemli payı bulunuyor. Paraguay, bu seçimlerden sonra yeniden Mercosul (Güney Ortak Pazarı)’na girmeyi de umuyor.
Bundan sonra ne olabilir?
Colorado Partisi (Asociación Nacional Republicana=Ulusal Cumhuriyetçi Derneği olarak da bilinir) milliyetçi ve tutucu sağ bir çizgide; parti 1887 yılında kurulmuş.
Cartes, ülkenin emeklilik sistemini reform edeceğini, ayrıca kamu binaları ile bazı havaalanlarını yenileyeceğini söylüyor.
Ayrıca bir gazetede yer alan demecinde, “bütün Paraguaylılar, özellikle de yaşlılar, gençler ve kadınlar için çalışacağını belirterek, “Űlkemdeki 6 milyon Paraguaylının başkanı olarak çalışacağım.” diyor (http://www.cartacapital.com.br/internacional/partido-colorado-volta-ao-poder-no-paraguai/)
Colorado Partisi’nin tekrar iktidara dönmesi Paraguaylılar ve bölge ülkeleri açısından ne anlama gelebilir? Bolivya ile birlikte Güney Amerika’nın en yoksul ülkelerinden birisi olan Paraguay’da adli suçlar da inanılmaz boyutlara yükselmiş. Yasadışı silah kullanımının son derece yaygın olduğu ülkede gasp, hırsızlık, cinayet, insan kaçırma gibi eylemlere son derece sık rastlanıyor.
Űlkenin bu duruma gelmesinde birince dereceden sorumlu olan, ülkeyi on yıllardır yöneten Colorado Partisi’dir. Şimdi yeniden bu partinin iktidarından birşey ummak, aynı filmi elli kez izleyerek, her izleyişte farklı sahneler beklemeye benzer.
Ne olacağı şimdiden bellidir: Hakkında çeşitli suçlamalar bulunan yeni devlet başkanı Cartes, neo-liberal politikaları izleyecek, ABD ile iyi ilişkiler kuracak, sermayenin beklentilerini karşılayacak ve yoksul halk da giderek daha da yoksullaşacaktır. Denildiği gibi her halk, layık olduğu rejim ve kişiler tarafından yönetilir.
Erol Anar
2013
