Anarşizm dogmatik bir kuram olmadığından ve her türlü otoriteyi reddettiğinden, tek bir kategori altında birleştirmek de zordur anarşist düşünceleri. Farklı düşünce biçimleri ve yaklaşımlar ortaya çıkmıştır bu yüzden. Bu da aslında bir zenginliktir. Ancak çok genel olarak şunu söyleyebiliriz belki, anarşizm özgürlüğü arar ve bireyi de toplumun içinde sıradan bir üye olarak ele almaz, bireyin özgünlüğünü ve birey olmaktan kaynaklanan haklarını da arar, onları korur. Bireyci ve toplumsal olan çeşitleri vardır.
Category: Ideoloji
Nevrotik İdeoloji ve Birey
Nevrotik ideolojiler bireyi ezer, ona değer vermezler. Genelin içinde onu eritir, tektipleştirirler. Ya da kapitalizmin yaptığı gibi onun özgün değerlerini yok ederek bir robota dönüştürürler. Kapitalizm bireyin özgün ruhunu yok etmiş ve onu hastalıklı, nevrotik bir kişiliğe dönüştürmüştür.
Sorularla Anarşizm Nedir? (2)
Bireyci anarşizm özellikle Batı Avrupa’da Bookchin”in “yaşam tarzı anarşizm” olarak nitelediği şekliyle yaygındı, bugün de yaygındır. Ancak bireyci anarşizm sistem içinde kalır ve bireysel kaygılar dışında bir kaygısı yoktur çoğunlukla. Ancak toplumsal anarşizm (kendi içindeki farklı düşüncelerle birlikte) yaşam tarzı anarşizm değildir ve yaşamı birey ve toplum lehine değiştirmeye yönelik bir anarşizmdir.
Toplumsal Bellekteki Anarşizm İmajı Üzerine
Anarşizm denildiğinde halkın zihninde yüzlerce yıldır yapılan manipülasyon nedeniyle “kana susamış, terörist, bombacı” bir prototip canlanır. Devletlerin manipülasyonu sonucu halkın büyük bölümünün zihninde böyle canlanır anarşist. 19 yüzyıl sonlarında bazı anarşistler böyle bir suikastçı yöntemi kullandılar. Ama bu yöntem bence yanlıştı ve özellikle İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra terk edildi.
Yaşanmaya Değmeyen Hayatlarımız Var
Aslında bu “kurtarıcılar” kendilerini bile kurtarmaktan acizdir. Hiçbir şey kurtarmadıkları halde sıradan insanın tanrısıdır onlar, sanırsınız ki dünyayı kurtarmışlardır. Sıradan insan ölür onlar için, canını düşünmeden verir. O ne zavallı bir toplumdur ki, kurtarıcılara ihtiyaç duyar? O ne zavallı ve aciz bir toplumdur ki, kendini yönetmekten aciz olduğu için yöneticilere ihtiyaç duyar?
Bozuk Plak Gibidir İnsanların Çoğu
Bu yüzden sorgulamak kelimesi, olumsuz çağrışım yapar bize ve “sakın sorgulama”ya dönüşür. Siyasal ve diğer iktidarlar da bize bunu söylerler, yani sorgulamaktan kaçınmamızın kendi bireysel yararımıza olacağını.
Özgür Birey ve Özgür Topluma Dair Notlar
Burada denge şudur birey isteğini yapar, istemediğini yapmazken: Bir başkasını olumsuz olarak etkilemeyecek her tür eylemi yapma hakkına sahiptir. Toplumsal sorumluluklarını yerine getirmesi için zorlanamaz. Yerine getirmezse toplumsal sorumluluğunu, o zaman kendi sorumluğunu kendi taşımak zorundadır.
Sorularla Anarşizm Nedir, Ne Değildir?
İnsanın özgürlüğünü başat olarak ele alıp bu özgürlük üzerinden bireyi diğer bireylerle ya da toplumla uyum içinde yaşamaya giden yolu açar; burada bir ölçüde kaos var mıdır, vardır. Çünkü yarına ilişkin çok fazla önermede bulunmaz. Hayatın dinamizminde bir kaos vardır, ama bu demek değildir ki anarşizm düzensizliktir. Aksine olabilecek en düzenli toplumdur.
Rosa Luxemburg: “Özgürlük her zaman farklı düşünenin özgürlüğüdür.”
Rosa teorik olarak sürekli kendisini geliştirmiş, okumuş ve aynı zamanda makaleler yazmıştır. Ancak özellikle ilk döneminde onun teorik olarak arkasındaki kişi sevgilisi Jogiches’dir. Jogiches, o dönemde Rosa’yı hem teorik olarak hem de pratikteki faaliyetleriyle istediği yöne yönlendiriyor, ayrıca ona parasal olarak da yardımda bulunuyordu.
Dün’den ve Yarın’dan Çıkıp Bugüne Gelebilmek: “Marksist Sol”a Bir Bakış
Toplumsal anarşizmin çok önceleri tespit ettiği bir gerçek, yani siyasal iktidar sevdası ile mücadele etmemek; ve iktidarı almak değil, kitlelerin kendi kendisini doğrudan demokrasi yönetecek bir ortamın oluşturulmasını sağlamaktır bu. Bu biraz da Foucault’nun dile getirdiği yeni bir hakikat siyasetini oluşturmaktan geçiyor.