Aragon, ünlü şiirinde, Yalnız insan merdivendir hiç bir yere ulaşmayan” der. Ama bana göre bir insan yalnız olsa da ulaşabileceği bir yer vardır: Kendisi. Kendi iç dünyasına açılan merdivenleri tırmanırsa insan öz kendini tanıyabilir ve kendini de bütünsel olarak görme şansını elde edebilir.
“Kalbim, basamakları olmayan bir merdiven.”[1]
Bazen bir merdiven oluruz kendimize çıkan. Çıkar çıkar merdivenlerden, ama kendimize bir türlü ulaşamayız. Çünkü insanın kendisine olan yürüyüşü sonsuzdur. Varılacak bir nokta yoktur bu yürüyüşte. Bazen oturur merdivenlere hem dinlenir, hem de düşünürüz. Varılacak bir nokta yoksa, neden tırmanıyoruz kendimize giden merdivenleri?.. Ama yanıt yine kendindedir: Çünkü hayat sürekli bir yürüyüştür. Bir noktaya varmasan bile, tırmandığın merdivenler kadar kendini ve hayatı tanımaya başlarsın.
‘Göklere çıkan bir merdiven’ bulamazsın, ama kendine çıkan bir merdiveni bulabilirsin. Ancak o merdivene uzun ve yorucu çabalardan sonra ulaşırsın. İşte o merdiveni çıkıp yukarıya ulaştığında, kendini bir bütün olarak yukarıdan görebilirsin. Oraya, ancak başkalarına değil, kendine merdiven olduğunda ulaşabilir insan. Pekçok insan içlerine inen bir merdiven olduğundan habersiz yaşar ve ölürler. Keşfedenlerin sayısı pek azdır iç dünyaya inen o gizemli merdivenleri.
Çoğu insan kariyer, para, ün merdivenlerini tırmanmak için başkalarını birer merdiven olarak, basamak olarak kullanır. İşi bitince de atar onları bir kenara. Oysa tüm basamakları çıkıp tepeye ulaştığında anlar ki, esas tırmanması gereken bu merdiven değildir. Çünkü para, kariyer ve ün merdivenlerinin götüreceği yer tatminsizlik ve mutsuzluktur. Huzur ise, insanın kendine çıkan merdivenlerdedir yalnızca.
Aragon, ünlü şiirinde, “Yalnız insan merdivendir hiç bir yere ulaşmayan” der. Ama bana göre bir insan yalnız olsa da ulaşabileceği bir yer vardır: Kendisi. Kendi iç dünyasına açılan merdivenleri tırmanırsa insan öz kendini tanıyabilir ve kendini de bütünsel olarak görme şansını elde edebilir. Ancak oraya ulaşsan bile henüz çıkacağın merdivenler tükenmiş değildir. Çünkü insanın kendini tanıma süreci de sonsuzdur, bu nedenle sonsuz sayıda basamak vardır tırmanman gereken, yapabildiğin ölçüde.
Her insan kendine çıkan bir merdivendir, o merdiveni keşfettiği sürece.
Erol Anar
18 Temmuz 2018
Paraná-Brezilya
[1] Pessoa Pessoa’yı Anlatıyor, Fernando Pessoa, Sayfa 111 – Kırmızı Kedi Yayınevi, Itanbul.
